Gastronomi Sözlük
Gastronomi Sözlük
Z Harfinde Toplam 14 Madde
Zahedi
Orta irilikte sarımsı renkte bir İran hurmasıdır ve "zahidi" olarak da bilinir. Tadı biraz kuru kayısıyı anımsatır.
Zahter
Arap mutfağında çok popüler bir ot, bir çeşit baharattır. Kekik ile çok benzerdir. Yabani kekik olarak da bilinir.
Zarda
Bizdeki zerde pilavı ile benzerlik gösteren zarda, Hindistan ve Pakistan’da çok popülerdir. Özellikle düğünlerde yemek sonrası tatlı olarak ikram edilir. Haşlanmış pirinçler portakal suyu, süt, şeker, kakule, kuru üzüm ve safran ile pişirilir; antep fıstığı ve badem ile de süslenir. Zarda ismi de İran ve Urdu dilinde sarı renk anlamına gelen “zard” kelimesinden türemiştir
Zargana
Uzun ve ince bir balık türüdür "sargan" olarak da bilinir. Ülkemizde tüm denizlerde görmek mümküdür. En lezzetli zamanı aralık, ocak, şubat, mart ve nisan aylarıdır. Genellikle ızgarası ve tavası yapılır. Uluslararası mutfaklarda iğne anlamına gelen "needle fish" olarak bilinir ve "nidıl fiş" diye okunur.
Zencefil
Uluslararası mutfaklarda "ginger" olarak bilinir ve "cincır" diye okunur. Havuç veya turp gibi toprak altında kalan kök kısmı yenir. Baharat olarak dünyanın birçok mutfağında kullanılır. Özellikle Asya mutfağının olmazsa olmazıdır. Kurabiye ve bisküvilere de çok yakışır. Piyasada taze olarak, kurutulmuş olarak veya öğütülmüş halini bulunmak mümkündür. Ayrıca zencefilden gazoz, şarap, turşu ve reçel yapımında da yararlanılır.
Zerdali
Kayısı ile çok benzerdir. Tadı kayısıya göre biraz acı ve boyut olarak daha küçüktür. Yabani kayısı diye de bilinir.
Zerdeçal
Uluslararası mutfaklarda "turmeric" olarak bilinir ve "törmerik" diye okunur. Bir diğer adı Hint safranıdır. Bunun dışında halk arasında zerdeçöp, safran kökü, sarıboya ve zerdeça olarak da bilinir. Acımsı bir tada sahiptir. Baharat olarak kullanılması için zerdeçal bitkisi temizlendikten sonra suda kaynatılıp kurutulur ve akabinde öğütülür. Elde edilen baharat safran yerine de değerlendirilir. Balık çorbası, pilav, söğüş ve çeşitli sebze yemeklerine çeşni olarak katılır.
Zinfandel
Avrupa kökenli olan bu üzüm cinsi; Avusturalya ve Amerika Kaliforniya’da yoğun üretiminden dolayı çok popülerdir. Tanen oranı yüksek olan bu üzümden yapılan şaraplarda belirgin karabiber, karanfil ve tarçın aromaları hissedilir.
Zirva
Geçmişi Osmanlı'ya dayanan Edirne yöresine ait bir yemektir. Temelde kuzu eti, badem, taze üzüm, hurma, kara erik, incir, haşhaş tohumu ve safran içerir.
Ziti
İtalyan makarna çeşididir ve yazıldığı gibi okunur. Şekil olarak bizdeki düdük makarnası ile benzerdir.