Gastronomi Sözlük
Gastronomi Sözlük
G Harfinde Toplam 48 Madde
Gado Gado
Endonezya mutfağına ait popüler bir salatadır ve yazıldığı gibi okunur. Gado-gado Endonezya dilinde "karışık-karışık” anlamına gelir.
Galaktoboureko
Yunan mutfağına ait bu lezzet “galakto bureko” diye okunur. Bizdeki Laz böreği ile benzerlik gösterir. Bir çeşit muhallebili baklava da diyebiliriz.
Galeta Unu
Bayat ekmeklerin ufalanıp un haline getirilmesiyle elde edilir ve pane yapımında kullanılır.
Gamay
Çok eski bir üzüm çeşididir. Gamay üzümünden hem kırmızı, hem de rose şaraplar elde edilir. Ülkemizde en çok Tekirdağ bölgesinde yetiştirilir. Bünyesinde özellikle kiraz, muz, hindistan cevizi gibi meyveler ve vanilya, gül, menekşe gibi aromalar barındırır.
Ganache
Pasta, kek, bisküvi ve kurabiye arasını kaplamak veya süslemek için kullanılan bir kremadır ve "ganaj" diye okunur. Temel malzemesi kuvertür çikolata ve süt kremasıdır.
Garam Masala
Hindistan mutfağında yaygın olarak kullanılan bir baharat karışımının adıdır. Özellikle et yemeklerinde sıklıkla kullanılır. Karışım içindeki baharatlar bölgelere göre farklılık gösterse de genelde kakule, kişniş, kimyon, tarçın, karanfil, muskat, defne yaprağı, tane karabiber ve kurutulmuş acı biber içerir. Kelime olarak “garam” acı, “masala” ise baharat anlamına gelir.
Gari Otu
Genellikle Güneydoğu Anadolu’da yetişen bir ot türüdür. Bitlis yöresine ait yemeklerin olmasa olmazıdır. Yaz aylarında toplanıp bağ halinde kurutulur ve kışın yemeklerde kullanılır. Gari Aşı, Bitlis yöresinin en bilinen yöresel yemeklerinden biridir.
Gastronom
Profesyonel mutfaklarda kullanılan farklı standart boylardaki paslanmaz çelik küvetler bu isimle anılır. Yemek ve büfe için ön hazırlık malzemleri muhafaza edilir.
Gastronomi
Yunanca mide ile ilgili "gastro" kelimesiyle, kural anlamındaki "nomos" kelimesinden türemiş "gastronomi" olmuştur. Yani "yemek kanunu" olarak çevrilebilir. Aynı zamanda gastronomi, kültür ile yemek arasındaki ilişkiyi inceleyen bir bilimdir.
Gavurdağ Salatası
Güneydoğu Anadolu bölgesinin popüler salatasıdır. Temelde ceviz, domates, kuru soğan, sivri biber, salatalık, maydanoz, nar ekşisi, sumak, tuz ve zeytinyağı içerir. Kaşık salatası gibi tüm malzemeler ince doğranır.
Gazpacho
İspanyollar’ın dünya mutfağına kazandırdığı bu soğuk çorba türü "gazpaço" diye okunur. Pişmemiş sebzeler veya meyvelerden yapılır. İtalya’da da çok popülerdir. Sebzelerden kasıt; domates, soğan, maydanoz, sarımsak vb. Tüm içerikler mikserden geçirilir. Sebze yerine karpuz, mango, kavun, armut vb. meyveleri ile de yapılır.
Gelato
Taze (endüstriyel olmayan) İtalyan dondurması için kullanılan terimdir. Zaten İtalyanca kelime anlamı da dondurmadır. Yapımında süt, yumurta, krema, şeker ve taze meyveler kullanılır.
Gerdan
Büyükbaş veya küçükbaş hayvanın boyun kısmıdır. Orta yağlı bir bölge olan gerdan, genellikle haşlama, kıyma ve köfte olarak değerlendirilir.
Geridon
Misafire yemek servisi yapmak için kullanılan tezgah şeklindeki tekerlekli masadır. Fransızca'dan dilimize geçmiştir ve "gueridon" diye yazılır. Aynı zamanda üzerinde hazırlık ve porsiyonlama gibi işlemler yapılır.
Gewürztraminer
En çok Fransa ve Almanya’da yetiştirilir. Pembeye çalan renge sahip bir üzüm cinsidir ve (güvörts tıraminer) diye okunur. Gewürtz, Almanca baharat anlamına gelir ve bu üzümden yapılan şaraplar yoğun baharat ve çilek aromaları içerir. Aynı zamanda gülü andıran çiçeksi kokulara da sahiptir.
Ginger
Bizde "zencefil" olarak bilinir ve "cincır" diye okunur. Havuç veya turp gibi toprak altında kalan kök kısmı yenir. Baharat olarak dünyanın birçok mutfağında kullanılır. Özellikle Asya mutfağının olmazsa olmazıdır. Kurabiye ve bisküvilere de çok yakışır. Piyasada taze olarak, kurutulmuş olarak veya öğütülmüş halini bulunmak mümkündür. Ayrıca zencefilden gazoz, şarap, turşu ve reçel yapımında da yararlanılır.
Glaze
Yiyeceklerin, etin, balığın, tavuğun, sebzenin veya meyvenin üzerine parlaklık vermek için sürülen soslara denir ve "gıleyz" diye okunur. Sırlama, cilalama vb.
Gnocchi
Başta İtalya olmak üzere Güney Amerika, Brezilya gibi ülkelerde, un ve patates püresi ile yapılan makarna türü bir yemektir. İtalyanca "niyokki" İngilizce "noki" diye okunur.
Goji Berry
Bizde "kurt üzümü" diye de bilinir ve "goci beri" diye okunur. Memleketi Asya'dır ve çoğunlukla Tibet ve Moğolistan’da yetişir. Goji dünyadaki besin değeri en yüksek olan meyvelerden biridir. Çok kuvvetli bir antioksidandır. Aynı zamanda kolesterolü ve kan basıncını düşürmek için kullanılır. Bununla birlikte kanı temizler. Tadı yabanmersini ve kirazın arasındadır.
Gooseberry
Ükemizde bektaşi üzümü olarak bilinir ve "gozberi" diye okunur. Ufak, sarımsı-yeşil veya kırmızımsı renkte, şeffaf ve de yumuşak bir meyvedir. Bektaşi üzümü dikenli bir çalı türüdür. Meyveleri A,B ve bol miktarda C vitamini içermektedir. İştah açıcı, idrar söktürücü, ağrı dindirici, sindirim kolaylaştırıcı etkileri vardır. Haziran ayının ortalarında olgunlaşmaya başlar. Tadı tatlı bol aromalıdır. Marmelat, jöle ve pasta yapımında kullanılır.
Gordon Ramsay
Üç michelin (mişlen) yıldızlı ünlü şef. 1966 yılında İskoçya'da dünyaya gelmiş. Televizyonlarda bir çok yemek program sunuyor. Bunlardan en popüleri "Hell's Kitchen, The F Word, Master Chef Junior ve Ramsay's Kitchen Nightmares.
Gorgonzola
İtalyanlar'ın küflü peyniridir ve yazıldığı gibi okunur. İnek sütünden yapılan bu peynir adını Milano yakınlarındaki Gorgonzola kasabasından almıştır. Yeşil-mavi küflü yumuşak bir yapıya sahiptir.
Gouda
Rengi sarıya çalan ve inek sütünden elde edilen, dünyaca ünlü bir Hollanda peyniridir. İsmini, Hollanda'da bulunan bir şehirden almıştır ve "gaudo" diye okunmaktadır. Taze olanları Kırmızı parafin balmumu ile kaplı olarak satılır. Eski gaudo ise genellikle siyah bir kaplama ile satılır.
Gourmet
Damak tadı gelişmiş, yemek ve şaraptan iyi anlayan, yiyecek içecek kültürüne hakim kişi olarak tanımlanır ve "gurme" diye okunur.
Göbete
Bir çeşit Tatar böreği olan göbete, özellikle Eskişehir yöresinde çok popülerdir. Aynı zamanda “köşeye” olarak da bilinir. Tek tek açılmış yufkalar üst üste yerleştirilir ve arasına etli veya tavuklu pilav konur.
Gölevez
Yer elması gibi toprağın altında yumru şeklinde olur. Ülkemizde en çok Mersin, Adana dolaylarında tüketilir. Kurutulup öğütülerek toz haline getirilen gölevez unundan; ekmek, pasta ve makarna elde edilir. Toprak üstündeki yaprak saplarından ise çorba, yapraklarından da sarma yapılır. Son zamanlarda gölevezden yapılan cipsler de popüler olmaya başlamıştır.
Granola
Amerika'da ortaya çıkmış bir tahıl yiyeceğidir ve "gıranola" diye okunmaktadır. Özetle lapa haline getirilmiş çiğ yulaf, fındık ve balla karıştırılır, akabinde fırınlanır. Amerika'da kahvaltı grubundan çok tercih edilen bu yiyeceğe genellikle yoğurt, bal, orman meyveleri, kabuklu yemişler eşlik eder.
Grappa
Şaraptan elde edilen İtalyan orjinli damıtık bir içki türüdür. Şarap yapım sürecinden arta kalan posanın (üzümün kabuğu, sapı vb.) değerlendirilmesi ile yapılır ve "gırappa" diye okunur.
Graviola
Tropikal iklim kuşağında yetişen bu meyve ülkemizde tarçın elması olarak bilinmektedir. Ananas, elma arası bir lezzete sahiptir. Taze olarak tüketildiği gibi, genellikle reçeli, marmelatı ve meyve suyu yapılır.
Grechka
Rus mutfağında çok popülerdir ve "gıreçka" diye okunur. Karabuğday anlamına gelir ve uluslararası mutfaklarda "buckwheat" olarak geçer. Aynı zamanda Ruslar'ın geleneksel yemeği de bu isimle anılır. Temelde karabuğday, kuşbaşı et, soğan, dere otu ve maydanoz içerir.
Grey Goose
Fransa'nın premium (lüks) votka markasıdır ve "gırey guus" diye okunur. Kelime olarak gri kaz anlamına gelir. Üretiminde buğday kullanılan Grey Goose votka Amerika ve Avrupa'da en çok satılan premium votka markasıdır.
Guacamole
Meksika ve tüm Latin ülkelerde çok popüler bir mezedir "guakamole" diye okunur. Temelde avokado püresi, domates, soğan vb. malzemeler içerir.
Guava
Anavatanı Orta ve Güney Amerika olan bu tropikal meyve yazıldığı gibi okunur. Taze olarak tüketilmenin yanında, meyvesuyu olarak da çok popülerdir. Ayrıca yaprakları kaynatılarak çay gibi içilir
Gueridon
Misafire yemek servisi yapmak için kullanılan tezgah şeklindeki tekerlekli masadır ve "geridon" diye okunur. Aynı zamanda üzerinde hazırlık ve porsiyonlama gibi işlemler yapılır.
Gurme
Damak tadı gelişmiş, yemek ve şaraptan iyi anlayan, yiyecek içecek kültürüne hakim kişi. Orjinalde "gourmet" diye yazılır.
Güz Zeytini
İngilizcesi "autumn olive" olduğu için dilimize güz zeytini olarak uyarlanmıştır. Aynı zamanda Japon iğdesi ve güz yemişi diye de bilinmektedir. Özellikle Çin, Kore ve Japonya'da doğal olarak yetişmektedir. Lezzet olarak frenk üzümü, turna yemişi ve goji berry (kurt üzümü) gibi tadları çağrıştırmaktadır.