Yerli Üzüm Çeşitleri

Yerli Siyah Üzüm Çeşitleri
1-Kalecik Karası
Adını Ankara’nın Kalecik ilçesinden almıştır. Yuvarlak taneli ve kalın kabuklu bir üzüm cinsidir. Bu üzüm cinsinden yapılan şaraplar yıllandırılmaya müsaittir ve tanen oranı düşük, yumuşak, meyvemsi karekterler taşır. Fransızlar’ın üzümü Pinot Noir (pino nuar) ile benzerlik gösterir.

2-Öküzgözü
Elazığ yöresine aittir. Etli, sulu ve iri taneli bir üzüm cinsidir. İri oluşundan dolayı bu ismi almıştır. Bölge halkı tarafından sofralık olarak da değerlendirilmekte, ayrıca kurutulup satılmaktadır. Tanen oranı çok hafif olan bu üzüm, tek başına da kullanılır, Boğazkere üzümü ile kupaja da girer. Bu kupajdan çok güzel şaraplar elde edilir.

3-Boğazkere
Diyarbakır bölgesine aittir. Yendiği zaman insanın boğazında bıraktığı yanma ve ekşime duygusu bölgede kermek diye adlandırıldığından dolayı bu ismi almıştır. Küçük taneli, kalın kabuklu ve yüksek tanen oranına sahip bir üzüm cinsidir. Dengeli şaraplar elde etmek için, çoğunlukla Öküzgözü üzümü ile kupaja girer.

4-Çalkarası
Adını Denizli’nin Çal ilçesinden almıştır. Kırmızı şarap üzümü olmasına rağmen, az renk verdiği için genellikle pempe (rose) şaraplarda tercih edilir. Örneğin, Kavaklıdere Lal, Kavaklıdere Rosato, Kavaklıdere Pembe Köpük. Yabancı üzüm çeşitlerinden Cinsault (senso, sensolut) ve Grenache (gıranaş) ile kupajlarda başarılı sonuçlar verir.

5-Karasakız/Kuntra
Kuzeybatı Ege bölgesi üzümüdür. Özellikle Bozcaada ve Gökçeada (İmroz) ile ön plana çıkmıştır. Koyu renkte, etli, sulu ve asiditesi düşük bir üzüm cinsidir. Orta kalitede şaraplar verir. Kuntra üzümünden yapılan şaraplar yıllandırılmaya müsait değildir, 2 yıl içinde tüketilmelidir. Talay şarapcılığın, Troya şarabında, Çamlıbağ ve Corvus kırmızı şaraplarında kullanılmaktadır.

6-Adakarası
Avşa adasıyla özdeşleşmiş olan bu üzüm çeşidi, Erdek ve Balıkesir yöresinde yetiştirilir. İri taneli ve kalın kabukludur. Adakarası üzümü sadece Avşa adasında bir kaç yerel üretici tarafından şaraba dönüştürülmektedir.

7-Papazkarası
Trakya bölgesi üzümüdür. Özellikle Kırklareli, Edirne, Uzunköprü ve Şarköy’de yetiştirilmektedir. Maalesef diğer yerel şaraplık üzüm çeşitleri gibi, yabancı kaynaklı üzümlerle rekabete yenik düşmüştür. Sadece Melen, Sevilen ve Yazgan firmaları tarafından sınırlı miktarda üretilmektedir. Dengeli tanen ve asit oranı ile dengeli şaraplar verir.

8-Karalahna
Bozcaada’nın yerli üzümüdür. Sık taneli ve koyu renktedir. Kabuğu ise kalın ve tanen oranı yüksektir. Talay, Yunatçılar, Ataol, Çamlıbağ ve Corvus gibi yerel firmalar tarafından şarabı yapılmaktadır. Bu üzümden yapılan şaraplar gövdeli bir yapıya sahiptir.

Yerli Beyaz Üzüm Çeşitleri
1-Narince 
Tokat yöresi üzümüdür. Narin yapısından ve hoş aromasından dolayı bu ismi almıştır. İnce kabuklu bir yapıya sahiptir. Genellikle dömisek (yarı tatlı) şarap yapımında tercih edilir. Zengin ve dengeli bir yapıya sahip olup yıllandırmaya uygun şaraplar verir. Meşe fıçılarında gelişme gösterebilen ender beyaz üzüm cinslerinden biridir. Turasan firmasının Narince 2014 şarabı ile Kavaklıdere firmasının "Prestige Narince" şarapları gayet güzel örneklerdir.

2-Sultaniye 
Ege bölgesinin beyaz üzümüdür. Etli, çekirdeksiz ve az asitli yapısından dolayı, sultanların ağzına layık anlamında Sultaniye ismini almıştır. Sofralık ve kurutmalık olarak da tüketilir. Hafif, hoş içimli meyvemsi şaraplar verir. Kavaklıdere firmasının aynı isimle, Sultaniye diye şarabı ve Doluca firmasının Sultaniye-Emir kupajı bulunmaktadır. Yine Kavaklıdere firmasının Angora beyaz şarabının üzümü de Sultaniye’dir.

3-Emir
Kapadokya bölgesine ait kalın kabuklu bir üzüm cinsidir. Dolgun ve gövdeli sek şaraplar verir. Aynı zamanda köpüklü şarap yapımında da tercih edilir. Örneğin Kavaklıdere firmasının doğal köpüren şarabı, Altın Köpük bu üzümden yapılmaktadır. Turasan firmasının Emir monosepajı ve Doluca firmasının Sultaniye-Emir kupajı gayet başarılı örneklerdir.

4-Bornova Misketi
İzmir, Manisa, Torbalı, Menderes ve Seferihisar’da yetiştirilir. Adını İzmir’in Bornova semtinden almıştır. Kendine özgü karakteristik bir tat ve kokuya sahiptir, iyi işlem gördüğünde parfümümsü kokulu şaraplar elde edilir. Bu üzüm aslında dünyada bir çok alt türü olan Muscat üzümüdür. Sek ve dömisek şarap yamınında tercih edilir. Corvus firmasının Bornova Misketi şarabı gayet başarılı.

5-Vasilaki
Çanakkale’nin Lapseki ilçesinde yetiştirilir. Asiditesi düşük bir üzüm cinsidir ve bu sebebten yıllandırılmaya uygun değildir. Sek ve dömisek şarap yapımında tercih edilir. Şaraplarında çiçek ve meyve aromaları hakimdir. Bozcaada’da yerel üretim yapan Çamlıbağ firmasının Vasilaki beyaz şarabı, taze meyve aromalı gayet hoş bir şaraptır.

6-Hasandede
Kırıkkale üzümüdür. Taneleri orta irilikte ve ince kabukludur. Düşük asidite oranı ile orta kalitede şaraplar verir. Aynı zamanda sofralık üzüm olarak da değerlendirilir.