Gastronomi Nedir, Ne Değildir

Gastronomi denildiğinde birçoğumuzun aklına direkt olarak “yemek” gelir. İnsanlar olaya sadece yemek yapmak ya da yemek ile ilgili bir şey olduğunu düşünerek bakarlar. Günümüzde bu eylemin sanat boyutunda bir bilim dalı olabileceği düşünülmez genelde. Oysaki gastronomi sadece “yemek” midir!

Gastronomi; mutfak kültürü içerisinde yer alan yiyecek ve içeceklerin, sofra düzenlerini, lezzetlerini, yapılışlarını, görsellerini ve bunlar arasındaki ilişkiyi irdeleyen, lezzetli yemek ve hoş içecekleri araştıran ve bu aktiviteye katılanlarca sanatsal bir faaliyet olarak adlandırılan bir disiplin şeklinde tanımlanmaktadır.

Gastronomi; bütün yiyecek ve içecek çeşitlerinin üretimi, hazırlanışı, sunumu ve tüketimi ile gıdaların fizyolojisi ve mikrobiyolojisi, bireylerin beslenme, yeme-içme alışkanlıklarını ve eğilimlerini, bunların sunulduğu yiyecek içecek işletmelerinin yönetimini ve süreç içerisinde oluşacak atıkların güvenli bir şekilde yok edilmesini kapsayan tüm kural, norm ve süreçlerden oluşan bir kavramdır. Ayrıca gastronomi; yiyecek içeceklerin nasıl, ne kadar, ne zaman, ne şekilde ve hangi bileşimlerle yenilip içileceğini inceleyen ve bu doğrultuda rehberlik eden bir “bilim dalıdır”.

Yukarıdaki tanımlardan da görüldüğü üzere, gastronomi sadece yemek demek değildir. İnsanlık tarihinin en başında toplayıcılık-avcılık ile başlayan bu eylemin, insanların beslenme alışkanlıklarının, yaşadığı coğrafyaların, geçirdikleri tarihi süreçlerin ve bağlı bulundukları dinin gereksinimleri ile şekil alarak oluşturduğu bir “bilim dalıdır”.

Günümüzde sosyal medya paylaşımları, televizyon programları, yarışmalar, fuarlar, festivaller özel akademiler ve kurslar sayesinde birçok kişinin az-çok fikir sahibi olduğu bir kavram haline gelmiştir. Özellikle insanların gördüklerinin etkisinde kalması ya da meslek popülerliğinin artması sonucunda, kendisi, çocuğu, yakını ya da arkadaşı için eğitim ya da meslek alanı olarak seçme talebinde bulunması sıkça rastlanılan durumlardan biridir.

Peki bu kadar talep doğrultusunda işleyiş nasıl bir hal almaktadır? Gastronomi ya da aşçılık adı altında eğitim veren özel ve devlet kurumlarının artışında ciddi bir hız görülmektedir. Bu eğitim kurumlarının artış hızının yarattığı etkiyi siz sayın okuyucularımı sıkmamak adına ilerleyen zamanlarda başka bir makalemde anlatmak, bu süre zarfında ise sizleri biraz düşündürmek isterim. Gastronomi kavramına sadece yemek olarak bakmaktan ziyade bir bilim dalı olduğu konusunda sizleri ikna edebildiysem eğer izninizle sözlerime burada son vermek istiyorum.

Yeni yazılarımda görüşmek dileğiyle, mutfak aşkı ile kalın...

Merve Erdoğdu